گوگول برای نوشتن تاریخچه زندگی این قوم دلاور، به ویژه قزاق‌های زاپروگ که با رشادت‌هاشان اوکراین را از لهستان که بر آن تسلط داشت، جدا کردند تا به امپراتوری روس بپیوندند.
گوگول سوای قهرمان‌هایی که در داستان آورده، به مطالعه و بررسی‌های فراوانی که همگی مستند هم بودند پرداخت تا اثر جنبه تاریخی‌اش را حفظ کند و فقط داستانی حماسی زاییده ذهن خیال‌پرداز نویسنده نباشد.
گوگول در این داستان، راجع به زندگی قزاقی دلاور به نام «تاراس بولبا» و دو پسرش «اوستاپ» و «آندره» سخن می‌گوید و شرح حال زندگی آن‌ها اعم از رشادت‌ها و خیانت‌ها را توصیف می‌کند.
بلینسکی، منتقد مشهور روس در مورد این کتاب چنین اظهار نظر کرده: گوگول با داستان «تاراس بولبا»، حماسه‌ای آفرید هم طراز همه آثار حماسی ملت‌های دنیا.