موسی غنی نژاد


تولیدکننده

بازه‌ی قیمت (تومان)

از

تا

مرتب‌سازی
تعداد تصاویر
گفتارهایی در معرفت‌شناسی علم اقتصاد
  • 30,000 تومان
  • با تخفیف: 30,000 تومان
گفتارهایی در روش‌شناسی علم اقتصاد
  • 30,000 تومان
  • با تخفیف: 30,000 تومان

گفتارهایی در معرفت‌شناسی علم اقتصاد

  • 30,000 تومان

یکی از ویژگی های اندیشه مدرن طرح این مساله بود که هرگونه نظریه مربوط به هستی شناسی خواه ناخواه مسبوق و متکی به نوعی نظریه معرفت شناختی است چرا که انسان دنیا را با عینک ذهن انسانی خود میبیند از این رو بدون شناخت مختصات و توانایی های این عینک سخن گفتن از مشاهده به لحاظ منطقی توجیه ناپذیر خواهد بود. اولویت یافتن معرفت شناسی بر هسای شناسی تبعات بسیار مهمی در شکل گیری علوم جدید اعم از علوم طبیعی و علوم انسانی داشت. این اولویت به معنی جایگزینی رویکرد جدید فرضیه ای با تومینالیستی به جای رویکرد قدیم «ذات گرایانه» در شناخت علمی بود و به این ترتیب راه به ناگریز برای طرح فرضیه های جدید ورقیب یا به سخن دیگر آزادی اندیشه باز شد. دستاوردهای بزرگ علوم طبیعی را می‌توان نتیجه‌ی این فرآیند دانست. اما در حوزه‌ی علوم انسانی به ویژه علم اقتصاد نتیجه‌ی شگفت‌انگیز این رویکرد فرضیه‌ی شکل‌کیری مفهوم فرد نه صرفا به عنوان مصداق نوع بشر بلکه به معنای موجود مستقل قائم بالذات یا کنش‌گر صاحب اراده بود. اندیشه‌ی اقتصادی مدرن یا علم اقتصاد بر اساس این مفهوم به وجود آمد. تصادفی نیست که بنیان‌گذاران فلسفه سیاسی آزادی خواهان مدرن نیز بودند. در این کتاب در گقتار نخست به فرایند شکل‌گیری مفهوم مدرن فرد در چارچوب تفکر فرضیه‌ای و ریشه‌های آن در تحولات تفکر مسیحی سده‌های اولیه هزاره‌ی دوم میلادی پرداخته می‌شود. اندیشه‌ی اقتصادی مدرن چاش‌های بزرگی را به دنبال می‌آورد که حاکی ازمقاومت و بقای رسوبات رویکرد قدیمی ذات‌گرایانه درمیان متفکران بعدی است. در دو گفتار بعدی کتاب اندیشه‌های معرفت‌شناسی دو متفکر مهم و تاثیرگذار اقتصادی یعنی مارکس و کینز به عنوان منتقدان تفکر مدرن و آزادی‌خواهانه مورد بررسی قرار می‌گیرد. گفتار چهارم و آخر کتاب به تحلیل تفکرات معرفت‌شناختی فردریش هایک می‌پردازد که تلاش کرده با پاسخ به این منتقدان از اهمیت نعیین‌کننده‌ی آزادی در اقتصاد دفاع کند.

گفتارهایی در روش‌شناسی علم اقتصاد

  • 30,000 تومان

تفکر پوزیتیویستی ساده‌لوحانۀ اگوست كُنت در سدۀ نوزدهم میلادی تأثیر چندانی روی روش‌شناسی اقتصاددانان کلاسیک نگذاشت. اما توسعۀ این تفکر در شکل‌های مختلف در دهه‌های پایانی این سده و نیز نخستین دهه‌های سدۀ بیستم، اندک‌اندک تحلیل‌ها و رویکردهای برخی جریان‌های اقتصادی نئوکلاسیک را تحت تأثیر قرار داد. شگفت اینکه اوج نفوذ اندیشه‌های پوزیتیویستی در اندیشۀ اقتصادی مدرن درست در زمانی روی داد که پوزیتیویسم اولیۀ طرفدار اثباتِ صحتِ تجربی در علوم طبیعی رو به زوال نهاده بود و جای خود را به نوعی رویکرد «فرضیه‌ای استنتاجی» می‌داد. در نیمۀ دوم سدۀ بیستم میلادی تقریباً کل جریان اصلی اقتصاد در محافل دانشگاهی به شدت تحت سیطرۀ نوعی رویکرد پوزیتیویستی درآمد که خود در حوزۀ علوم فیزیکی و طبیعی عملاً منسوخ شده بود. نمایندگان برجستۀ این جریان اصلی، ذوق‌زده خواهان به‌کار گرفتن رویکرد علمی فیزیکدانان و نزدیک کردن روش علم اقتصاد به علم فیزیک شدند غافل از اینکه ماهیت مفاهیم علم اقتصاد متفاوت از علم فیزیک است، مضافاً اینکه برخی از این اقتصاددانان شناخت درستی از آنچه واقعاً فیزیک‌دانان انجام می‌دادند نداشتند. تفکر پوزیتیویستی ساده‌لوحانۀ اگوست كُنت در سدۀ نوزدهم میلادی تأثیر چندانی روی روش‌شناسی اقتصاددانان کلاسیک نگذاشت. اما توسعۀ این تفکر در شکل‌های مختلف در دهه‌های پایانی این سده و نیز نخستین دهه‌های سدۀ بیستم، اندک‌اندک تحلیل‌ها و رویکردهای برخی جریان‌های اقتصادی نئوکلاسیک را تحت تأثیر قرار داد. شگفت اینکه اوج نفوذ اندیشه‌های پوزیتیویستی در اندیشۀ اقتصادی مدرن درست در زمانی روی داد که پوزیتیویسم اولیۀ طرفدار اثباتِ صحتِ تجربی در علوم طبیعی رو به زوال نهاده بود و جای خود را به نوعی رویکرد «فرضیه‌ای استنتاجی» می‌داد. در نیمۀ دوم سدۀ بیستم میلادی تقریباً کل جریان اصلی اقتصاد در محافل دانشگاهی به شدت تحت سیطرۀ نوعی رویکرد پوزیتیویستی درآمد که خود در حوزۀ علوم فیزیکی و طبیعی عملاً منسوخ شده بود. نمایندگان برجستۀ این جریان اصلی، ذوق‌زده خواهان به‌کار گرفتن رویکرد علمی فیزیکدانان و نزدیک کردن روش علم اقتصاد به علم فیزیک شدند غافل از اینکه ماهیت مفاهیم علم اقتصاد متفاوت از علم فیزیک است، مضافاً اینکه برخی از این اقتصاددانان شناخت درستی از آنچه واقعاً فیزیک‌دانان انجام می‌دادند نداشتند. در گفتار نخست، روش‌شناسی پوزیتیویستی و ویژگی‌ها و تحولات آن در طول زمان اجمالاً بررسی می‌شود. در گفتار دوم روش‌شناسی اقتصاد سیاسی کلاسیک و دور بودن آن از مباحث پوزیتیویستی زمان خود مورد تأکید قرار گرفته و در عین‌ حال به تفاوت روش‌شناسی اقتصاددانان انگلیسی با روش‌شناسی متفکران اقتصادی فرانسوی و اهمیت آن اشاره شده است. گفتار سوم به موضوع «جدال روش‌ها» میان کارل منگر، اقتصاددان اتریشی، و گوستاو شمولر آلمانی اختصاص یافته است. اهمیت نظری این جدال، روشن کردن برخی از مهم‌ترین جنبه‌های روش‌شناسی خاص علم اقتصاد است. در گفتار چهارم چگونگی رسوخ پوزیتیویسم در جریان اصلی علم اقتصاد مورد بحث قرار گرفته است. گفتار پنجم در حقیقت بسط گفتار چهارم در خصوص شناخت روش‌شناسی خاص علم اقتصاد یعنی پراگزئولوژی است که مفهوم بنیادی آن، كُنش یا رفتار ارادی، به خوبی تفاوت موضوع علم اقتصاد را با موضوع علم فیزیک نشان می دهد. گفتار ششم نقدی بر رویکرد روش‌شناختی مبهم رایج در جریان اصلی علم اقتصاد است و بر برخی از نتایج زیان‌بار آن در حوزۀ تئوری و سیاست‌گذاری تأکید دارد. گرچه پیام اصلی کتاب در گفتار ششم بیان شده اما فهم استدلال‌های آن بدون مطالعه و درک دقیق گفتارهای پنجگانۀ قبلی امکان‌پذیر نیست. البته این نکته را هم باید اضافه کرد که روش‌شناسی بحثی در ذیل موضوع گسترده‌تر معرفت‌شناسی است بنابراین مطالعۀ اولیۀ کتاب «گفتارهایی در معرفت‌شناسی اقتصادی» به عنوان مقدمۀ مفیدی برای مطالعۀ این کتاب توصیه می‌شود.

صفحه‌ی 1