میگویند هیچ حادثهای همچون قتل آرشیدوک فرانتس فردینانت، وارث تاج و تخت پادشاهی اتریش - مجارستان، و همسرش سوفی در ژوئن 1914چنان آثار فاجعه‌باری برجا نگذاشته است. لیکن آیا به راستی ماجراجویی جوانی صرب تنها عامل بروز جنگی عالمگیر بوده است یا بسی پیشتر رقابتهای آشکار و پنهان امپراتوران و پادشاهان اروپایی، ملیگرایی افسار گسیخته و مطامع استعماری قدرتهای بزرگ زمینه‌ساز نبردهای متفقین و نیروهای مرکزی در گالیپولی، ایپر و بسیاری مناطق دیگر شده بود. جنگ جهانی اول علاوه بر خسارات جانی و مالی سرسامآوری که نصیب ملل درگیر جنگ کرد، طومار چند امپراتوری و دودمان سلطنتی بزرگ را در آلمان، اتریش - مجارستان، روسیه و ترکیه درهم پیچاند تا ناقوس گسست قطعی با نظم دیرپای قرون گذشته را به صدا درآورد. قربانیان اصلی همچون همیشه مردم و به خصوص جوانانی بودند که به قول رادیرد کیپلینگ فریفته سخنان پوچ "پدران" خود شدند.