این کتابء در کلء نمونه خوبی از منطق تاریخی در جریان و منمرکز بر درون‌مایه مرکزی ریشه‌ها و توجیه تاریخی فلسفه به شمار می‌آید. فلسفه‌سازی یکی از کارهای همیشگی بشر بوده ولی به باور اورتگا از ازل در جریان نبوده و «نخستین بارءدر یک روز زیبای آفتابی در یونان به دامان ما افتادء بی آنکه حتی ذره‌ای در پی ضمانت جاودانگی‌اش باشد.» از نگاه اورتگاء «منء بدون آنکه بخواهم ساختاری به دیدگاه خاصی در این زمینه بدهم بر آن هستم تا نشان بدهم آن‌چه ما امروز به عنوان فلسفه سنتی‌مان آغاز کرده‌ایم فقط یک فلسفه دیگر نیست بلکه عملا فلسفه‌ای نوین و متفاوت با فلسفه‌های موجود است.» با این که این کتاب هرگز تکمیل نشد ولی تک‌تک یادداشت‌های آن گام بلندی برای بررسی پرسمان چیستی فلسفه با نگاه به یگانگی ذاتی آن برداشتهء درست همان‌گونه که منطق‌ورزی تاریخی از دل تاملی پس کنشی و واکاوی برآمد و سپس تلاش برای بازسازی خاستگاه پرتب و تابش پدیدار شد و ادامه یافت.