الکساندر سولژنیتسین به‌خاطر انتقاد از استالین به هشت سال کار در اردوگاه مخوف گولاگ محکوم شد و تا مرگ استالین در تبعید ماند. در آثارش جنایات استالین و فجایع اردوگاه‌هاى کار اجبارى را بى‌پرده فاش مى‌‌کرد که به اخراج او از میهنش منجر شد. او در سال 1970 برنده جایزه نوبل ادبیات شد.
یک روز از زندگى ایوان دنیسوویچ ماجراى تلاش انسان است براى غلبه بر طبیعت خشن و چیرگى بر سبعیت و مناسبات غیرانسانى دوران استالین. سولژنیتسین تصویری از یک روز عادی در اردوگاه کار اجبارى ترسیم مى‌کند و آن را نمادى می‌سازد از حیات هرروزه تحت حاکمیت خودکامگان، چه در اردوگاه و چه در جامعه. این کتاب فقط درباره هرا‌س‌هاى حاکم بر عصر استالین و سلطه‌گری نظام‌های توتالیتر و سرکوبگر نیست؛ از جمله درون‌مایه‌های دیگر آن این است که اردوگاه کار اجبارى آوردگاه آزمایش عزت و شرافت انسان نیز هست.