در جنگ جهانی دوم، در فاصله سال‌های 1941 تا 1944 لنینگراد (سن‌پتربورگ فعلی) نزدیک به نهصد روز در محاصره نیروهای ارتش آلمان بود.
محاصره لنینگراد یکی از طولانی‌ترین و ویرانگرترین محاصره‌ها در تاریخ بشر بود. این محاصره از 8 سپتامبر 1941 یعنی زمانی که آخرین جاده ورودی به شهر مسدود شد، آغاز گشت. هر چند نیروهای ارتش شوروی در 18 ژانویه 1943 موفق شدند راه باریکی را برای ورود به شهر باز کنند، اما آزادسازی کامل شهر لنینگراد تا 27 ژانویه 1944، یعنی 872 روز به درازا کشید که در نتیجه، بیش از شش صد هزار نفر از اهالی لنینگراد در اثر محاصره، جنگ و گرسنگی جان خود را از دست دادند.
در بخشی از رمان «ستوان من» درباره محاصره لنینگراد می‌خوانیم: «ما نهصد روز دفاع جانانه و قهرمانانه داشتیم و آلمانی‌ها هم نهصد روز محاصره غلبه‌ناپذیر و بی‌حاصل.»