امین معلوف در سمرقند دو صفحه از تاریخ درخشان ایران را به رشته تحریر در آورده است: یکی دوران حکومت سلجوقیان و فعالیت‌های حسن صباح؛ دیگری انقلاب مشروطه از قتل ناصرالدین شاه تا استقرار مشروطیت و فداکاری‌ها و جانبازی‌های مردم تبریز. امین معلوف توانسته است با ظرافت و مهارت این دو بخش از تاریخ ایران را با بهانه قرار دادن دست‌نوشته‌های رباعیات و خاطرات عمر خیام نیشابوری به هم پیوند دهد.