سیمین فروهر

شغل‌های چرند و پرند

با خودتان صادق باشید! اگر شغل شما وجود نداشت چه کسی متوجه نبود آن می‌شد؟ به‌عبارت دیگر، آیا شغلتان تاثیر معناداری بر جهان دارد؟ میلیو‌ن‌ها انسان شغل بیهوده دارند و خودشان هم می‌دانند که در شغل‌های «چرندوپرند» گیر افتاده‌اند. در اوایل قرن بیستم اقتصاددانان پیش‌بینی کردند فناوری موجب خواهد شد در دنیای مدرن فقط پانزده ساعت در هفته کار کنیم، اما این گفته محقق نشد؛ متوسط ساعت کار در صد‌سال اخیر افزایش یافته است. اکنون سه‌چهارم شغل‌ها در جوامع پیشرفته شغل‌هایی هستند که به نظر نمی‌آید ارزش خاصی به جامعه اضافه کنند. دیوید گریبر در «شغل‌های چرندوپرند» نشان می‌دهد چگونه این پدیده رخ داده و به‌جای مشارکت در تولید واقعی، کار کردن خود به غایتی مقدس تبدیل شده است. چگونه چنین شغل‌هایی نظام از‌هم‌گسیخته‌ی سرمایه‌داری را حفظ می‌کنند و چطور باید از دست این پدیده خلاص شویم. دیوید رالف گریبر (2020-1961) انسان‌شناس و کنشگر آنارشیست آمریکایی است که بیشتر با کتاب تاریخ پنج‌هزارساله‌ی‌بدهی شناخته می‌شود حوزه‌ی فعالیت تخصصی او انسان‌شناسی اقتصادی و اجتماعی بود. گریبر از 1988 تا 2007 استاد و پژوهشگر دانشگاه ییل بود و منحصرا بر بروی نظریه‌های ارزش کار می‌کرد، رویکردهای گوناگونی که بررسی می‌کننــد انسان‌ها چرا و تا چه اندازه اشخاص، ایده‌ها و مفاهیم را ارزش‌گذاری می‌کنند. زمانی که دانشگاه براساس یک تصمیم سیاسی او را مجدد استخدام نکرد، جنجالی آکادمیک با طوماری با بیش از چهارهزاروپانصد امضا به راه افتاد. بعد از آن گریبر تا سال 2013 به تدریس در کالج گلداسمیت لندن پرداخت. از جمله کنشگری‌های او می‌توان به اعتراض علیه سومین اجلاس سران قاره آمریکا و شرکت در تجمعاتی برضد مجمع جهانی اقتصاد اشاره کرد. گریبر شخصیتی برجسته در جنبش اشغال وال‌استریت بود و برخی شعار «ما 99 درصد هستیم» را به او منتسب می‌دانند.