شعر

تاکسی سواری (مجموعه داستان)

صحت در این داستانک‌ها ، بدون این که در دام اطناب و کلیشه بیفتد، خواننده را مستقیم با نقطه اوج روایتش رو‌به‌رو می‌کند و او را به درنگ وا می‌دارد. در این کتاب ما به همراه راوی در یک تاکسی نشسته‌ایم و هر روز مسیری کم و بیش ثابت را طی می‌کنیم. طی این مسیر اما هر بار مسافران جدید، رانندگان جدید و اتفاقات جدیدی منتظرمان هستند. و راوی نکته‌پرداز و طناز کتاب ما را از وقایع آن روز آگاه می‌کند. از دعوای زن و شوهری راننده تاکسی گرفته تا زلزله‌ای که آن روز آمده،از موضوع مرگ مارادونا تا مهاجرت اجباری جوانان،از خبر قتل یا خودکشی صفحه حوادث روزنامه. غم‌های کوچک و بزرگ و حتی عشق‌های نوجوانی و جوانی.

اگر برف از باریدن بازنایستد

روبرت صافاریان مستندساز، مترجم و پژوهشگر حوزه سینماست. از او تاکنون چند داستان و رمان نیز منتشر شده است.صافاریان در نوولای «اگر برف از باریدن بازنایستد»، با الهام از مضامین کتاب مقدس، داستان عشقی را روایت می‌کند که زیر انبوه ترس‌های مذهبی و تعصبات فرهنگی مدفون شده است. «اگر برف از باریدن بازنایستد» روایت زندگی دو خانواده ارمنی در ایران پیش و پس از انقلاب است. زاون و سارو دو رفیق صمیمی هستند که خانواده‌هایشان نسبت دوری با هم دارند. خانواده سارو در طبقه بالای کلیسایی زندگی می‌کنند که محل گردهمایی‌ها و برگزاری آیین‌های مختلف ارامنه است؛ آیین‌هایی از دوران باستان که بدویت‌شان تغییر شکل داده و به‌صورت جشن‌هایی فرح‌بخش درآمده است. گویی از قوه قهریه و هسته تنش‌زایشان تهی شده‌اند و حالا فقط پوسته‌ای بی‌آزار و حتی نشاط‌آور از آنها باقی‌مانده است. ترس مذهبی اما هنوز در کنه این گردهمایی‌ها پنهان است و گاهی با یک طوفان، یک زلزله یا یک بارش سهمگین برف سر بیرون می‌آورد و تنوره می‌کشد. با رسیدن امواج جهان مدرن به ایران و هجوم بی‌امان مظاهر آن، به ویژه مد و تغییر آداب اجتماعی و روابط، خانواده‌های مذهبی، چه مسلمان چه مسیحی، با مسائلی تازه و بغرنج مواجه می‌شوند. فرزندان دیگر برای اصول و فرایضی که پیشینیان مومنانه در پای‌بندی به آنها می‌کوشیدند ارزشی قائل نیستند. این تعارض تازه هواخواهانی میان هر دو نسل کهنه و نو پیدا کرده است. عشق‌هایی در این میان لگدکوب می‌شوند و گناهانی سر بر می‌آورند. دلسردی و ناامیدی ریشه می‌دواند و سال‌ها بعد خود را به شکلی دیگر بروز می‌دهد؛ شکلی خشن‌تر و بدوی‌تر، چیزی شبیه به قهر خدایگانی و عذاب الاهی.

همه‌چیز از اینجا دور است (مجموعه داستان)

تصمیم عاقلانه این بود که بچه‌ام را بردارم و بروم خانه، ولی نمی‌خواستم محمد را برنجانم. اگر اشتباه کرده بودم چه؟ من و او، همین چند ثانیه پیش، یک لحظه پیوند روحی ناب را تجربه کرده بودیم. اگر با این سرعت احساسات را نادیده می‌گرفتیم، پس چه ارزشی داشتند؟ و اگر محمد مسلمان و سیاه‌پوست نبود، آیا باز هم با همین سرعت احساساتم را نادیده می‌گرفتم؟ پس معنی روشنفکری چه بود؟ (بخشی از داستان «شهر مهاجر») «همه چیز از اینجا دور است» ششمین مجموعه داستان‌های معاصر است که به این سیاق در انتشارات نیلوفر منتشر می‌شود؛ داستان‌هایی از نویسندگان مختلف، برخی مشهور و برخی کمتر شناخته شده، که نمونه‌هایی از داستان‌های برتر در گونه‌های متفاوت به شمار می‌آیند. نخستین مجموعه-«اینجا همه آدم‌ها اینجوری‌اند»- در سال 1379 منتشر شد و انتشار عنوان‌های جدید و تجدید چاپ مکرر قدیمی‌ترها در این بیست‌ودو-سه سال گواه این است که گروهی از داستان‌خوان‌های ایرانی با این جریان داستان‌های تازه همراه شده‌اند.

رئالیست‌ها (8 چهره استاندال بالزاک دیکنز داستایوفسکی تولستوی گالدوس هنری جیمز پروست)

جنبش رئالیسم که در قرن نوزدهم به اوج خود رسید، زمینه پیدایش نویسندگانی را فراهم کرد که برخی‌شان از بزرگ‌ترین چهره‌های تاریخ ادبیات به شمار می‌آیند. نویسندگان رئالیست در پی این بودند که تصویری واقعی از جهان به نمایش بگذارند با شخصیت‌هایی که نه ابرقهرمانانی بی ‌عیب‌ونقص و دست‌نیافتنی، بلکه از جنس مردم عادی باشند. سی. پی. اسنو نیز همین رویه را در پیش می‌گیرد و با بررسی ابعاد مختلف زندگی و شخصیت و دیدگاه‌های هشت نویسنده به خواننده کمک می‌کند شناخت عمیق‌تری از آنان به دست آورد. این نویسندگان نیز همچون تمام انسان‌‌ها با مسائل و مشکلات روزمره دست‌به‌گریبان بوده‌اند و نقاط ضعف و قوتی داشته‌اند مختص خود، اما آنچه در همه‌شان مشترک است چشمان تیزبین و ذهن تحلیلگری است که شرایط تاریخی و اجتماعی دوران را با تمام جزئیاتش بازآفرینی می‌کند و شخصیت‌هایی خلق می‌کند ملموس و باورپذیر.

به امید دل بستم

در پس دورنمای بی‌رحم یک بیمارستان، من به پسرکی بازیگوش با چشم‌‌هایی به رنگ خورشید دل بستم که در آن ویرانه تنها دلخوشی‌ام شد. همین موجب شد زمانی‌که مقابل چشم‌های من جان خود را گرفت روحم متلاشی شود. از آن روز، سوگند خوردم دیگر به هیچ‌کس دل نبندم. به جز سه نفر: دوست‌هایم، سونی، نئو و کور. گروهی از بچه‌های سرکش که مرگ را انتظار می‌کشیدند. سونی با همان یک ریه‌ای که دارد هوای آزادی را به داخل ریه‌هایش کشیده و ما را رهبری می‌کند. نئو، نویسنده بداخلاق روی صندلی چرخدار، تمام کارهای مهمی که تا به امروز کردیم از دزدی گرفته تا ترساندن پرستارمان را ثبت و ضبط می‌کند. کور، خوش قیافه گروه، با بدنی ماهیچه‌ای، غول مهربانی است که قلبش دارد از کار می‌افتد. پیش از اینکه مرگ ناگزیر ما را از پای درآورد، من و دزدهایم آخرین سرقت خود را برنامه‌ریزی می‌کنیم. فراری بزرگ که ما را از شرِ والدین بددهان، فقدانی کمرشکن، و واقعیت بیماری‌هایمان خلاص می‌کند. اما روزی که یک نفر دیگر از آن در داخل می‌آید چه می‌شود؟ دخترکی که به مهمانی ما پیوسته و با لبخند شیطنت‌آمیزش من را از حرف زدن عاجز می‌کند. چه اتفاقی می‌افتد وقتی خورشید را در چشم‌هایش می‌بینم، و با اینکه می‌ترسم دوباره کسی را از دست بدهم، اما با این‌حال عاشق‌اش می‌شوم؟

غزلیات سعدی

کدام چاره سگالم که با تو در گیرد / کجا روم که دل من دل از تو بر گیرد / ز چشم خلق فتادم هنوز و ممکن نیست / که چشم شوخ من از عاشقی حذر گیرد

فواید گیاه‌خواری

مابین احتیاجاتی که انسان را پیوسته در فشار گذاشته، از همه سخت‌تر و از همه وسیع‌تر احتیاج خوردن است. این احتیاج وابسته به زندگانی می‌باشد؛ چه برای مرمت قوایی که به مصرف می‌رسانیم ناگزیریم به وسیله خوراک قوای دیگری جانشین آن بنماییم تا بدن به تحلیل نرود. زندگی شبیه است به یک آتشکده، که باید مرتب مواد مشتعله به آن برسد تا خاموش نگردد.

راز پسر سبد نشین

روزی که خانوم مرحوم شدن، صبح رفتم که برای صرف صبحانه آماده‌شون کنم که دیدم انگار هزار ساله مردن. ناخواسته چشمم به شیشه‌ی قرص قلبشون افتاد و دیدم خالیه. در حالی که دو روز پیش خودم براشون از داروخانه خریده بودم. کسی جز من تو خونه نبود و مطمئن بودم خودشون قرص‌ها رو خورده بودن، آیا به اشتباه یا به عمد؟ ... هیچ‌وقت نفهمیدم. اما تو توی سبدت نبودی. انگار دنیا رو روی سرم خراب کردن ...

تقویت زبان فارسی با ساخت‌واژه‌ها و وامواژه‌های گویشی (طرحی برای مطالعه گویش‌های ایرانی)

«این پژوهش نمونه و مدلی است که می‎تواند بسیاری از زبان‎های بومی ایرانی را به عنوان گنجینه‌های ارزشمند بکاود و ضمن معرفی ساختمان واژگانی و دستگاه واژه‌سازی آن‌ها، ذخیره‎ای برای موقعیت‎های ضروری آینده در اختیار کاربران زبان فارسی، به ویژه شاعران، نویسندگان و پژوهشگران عرصۀ فرهنگ، و به طور ویژه‌تر فرهنگستان زبان و ادب فارسی - که رسالت مهم آن حفظ و حمایت از زبان فارسی است - قرار دهد. ما در این پژوهش به شیوۀ توصیفی و تطبیقی و با استفادۀ دوگانه از دستور زبان سنتی و نظریه‌های رایج زبانشناسی، ساختمان و گونه‌های واژه‌سازی زبان تاتی را که یکی از زبان‎های معاصر ایرانی شاخۀ شمال غربی است، مورد بررسی قرار داده‎ و آن تعداد از ساخت‌واژه‌های این زبان را که قابل استفاده در زبان فارسی نیز می‎باشند، شناسایی و معرفی کرده‎ایم؛ همچنین تعداد بسیار زیادی از واژه‎های موجود در زبان تاتی را که از جهت دارا بودن تناسبات لازم می‎توانند به عنوان وام‌واژه به زبان فارسی راه یابند، معرفی و پیشنهاد داده‎ایم. از سویی دیگر، بسیاری از واژه‌های زبان‎های باستانی که در فارسی امروز فراموش شده‌اند، در گویش‎های ایرانی همچنان پابرجا باقی مانده‌اند. براساس نیاز زبانی جامعۀ هدف یعنی فارسی‌زبانان، می‎توان برخی از این واژه‌ها را احیا و استفاده نمود. در این پژوهش تعدادی از واژه‎های تاتی که ریشه در زبان‌های باستانی دارند و می‌توانند تامین کنندۀ نیازهای زبانی مردم در موقعیت‌های گوناگون باشند، جهت ورود به زبان فارسی پیشنهاد شده‌اند. ارائۀ شاهد مثالِ گویشی فراوان از بزرگان و نام‎آوران ادب معاصر در فصل آخر این کتاب نیز مُهر تاییدی است بر این نظر که می‎توان از گویش‌های گوناگون این سرزمین، به ویژه گویش پربار تاتی برای غنای بیشتر ذخیرۀ واژگانی زبان رسمی کشور بهره برد و بر شهد قند پارسی افزود.»

وزن شعر فارسی (درس‌نامه) بر اساس دست‌نوشته‌های ابوالحسن نجفی

کتاب وزن شعر فارسی به کوشش امید طبیب‌زاده و براساس دست‌نوشته‌های ابوالحسن نجفی منتشر شده است. این کتاب 240 صفحه دارد و اولین بار در سال 1395 به چاپ رسید. کمتر کسی به اندازه‌ ابوالحسن نجفی در راستای پیشبرد ادبیات فارسی تلاش کرده است. او آثار با ارزشی در حوزه‌ ویرایش، زبان‌شناسی و وزن شعر فارسی تألیف کرده که از منابع مهم این حوزه‌ها به شمار می‌روند. از مهم‌ترین فعالیت‌های او می‌توان به تدریس وزن شعر فارسی در مرکز نشر دانشگاهی و صدا و سیما اشاره کرد. کلاس‌های او در این زمینه از کامل‌ترین و جامع‌ترین کلاس‌ها بودند. نجفی در اواخر عمرش قصد داشت کتابی جامع و کامل درباره‌ وزن شعر فارسی بنویسد که بیماری و کسالت مانع آن شد. او تقریباً یک سال پیش از مرگش دست‌نوشته‌هایی را که از آن‌ها برای تدریس استفاده می‌کرد، به شاگردش امید طبیب‌زاده داد. امید طبیب‌زاده از زبان‌شناسان نام‌آشنای معاصر است. او پیش از آن‌که کلاس‌های وزن شعر فارسی نجفی به طور رسمی شروع شود، پیش او آموزش می‌دید. طبیب‌زاده حتی رساله‌ دکترای خود را با موضوع وزن شعر فارسی نوشت؛ ازاین‌رو مناسب‌ترین فرد برای تألیف این مجموعه بود. طبیب‌زاده نیمی از کتاب وزن شعر فارسی را یک ماه پیش از فوت نجفی به او نشان داد. نجفی به او پیشنهادات و نظراتی درباره‌ نحوه‌ ارائه‌ مطالب، عنوان و مشخصات روی جلد داد و طبیب‌زاده عین آن‌ها را به کار برد. در نهایت تصمیم گرفتند که این دست‌نوشته‌ها را به دو کتاب تبدیل کنند. کتاب اول «وزن شعر فارسی» است که به‌ نوعی مقدمه‌ای برای کتاب دوم، «طبقه‌بندی وزن‌های شعر فارسی» محسوب می‌شود. این کتاب در ده درس به صورت درس‌نامه، وزن شعر فارسی را به‌ تفصیل توضیح می‌دهد.

دیوان حافظ بوک مارک (با جعبه)

رگ قلع

رگ قلع، داستان نویسنده‌ای است که مرزهای بین واقعیت و خیال را گم کرده، یا بهتر، مرزی میان واقعیت و خیال نمی‌بیند. هرچه واقعی است خیالی می‌نماید و هرچه خیالی است واقعی. همین است که خود خویش را در رمانی که دارد بازنویسی می‌کند غرق شده می‌یابد و تا آنجا پیش می‌رود که دیگر نمی‌داند کی شخصیت، رمان خود است و کی شخصیت واقعی زندگی‌اش، و حتی وقتی به‌عنوان نویسنده در متن دخالت می‌کند پیدا نیست که شخصیتی است درون متن یا بیرون از آن.