بوطیقای دوم به شکل کاملا مشخص به برچیدن اصل بیتفاوتی ماده اختصاص یافته است. این بوطیقا قدرت اثر هنری و تاریخ را، در به نوآوردن ظرفیت فرم و ایده درونماندگار در همه مواد میبیند. این بوطیقای طبیعت، همچون «شعری ناخودآگاه» (شلینگ)، اثر هنری را درون حرکت پیوستهای شناسایی میکند که ماده از پیش از آن شکل میگیرد، ایده خودش را در چین و شکنهای مواد معدنی یا نقوش فسیل طرح میافکند و به فرمهای بالاتر بیان خود و نمادپردازی خود ارتقاء مییابد.