انتشار کتاب زبان و آگاهی یکی از جدیدترین کتابهای جرالد اِدلمن به زبان فارسی و طرح نظریه بیولوژیکی او درباره آگاهی، به عنوان واقعهای قلمداد میشود که نمیتوان درباره آن بیتفاوت بود. این کتاب جدی، علمی ولی به زبان ساده است که مطالعهی آن باید به طور جدی و با دقت انجام گیرد.
اِدلمن مکانیسم ایجاد آگاهی در انسان را بر مبنای ایجاد" مدارهای نورونی" توضیح میدهد و سپس وارد بحث مبسوطی در رابطهی علّی این مدارها با آگاهی میشود. وی در مراحل مختلف به نقش تاثیرگذار زبان در ایجاد و تکامل آگاهی اشاره میکند. به طوری که میتوان گفت به نظر او و بسیاری از صاحبنظران دیگر - بدون زبان"آگاهی برتر" در انسان بوجود نمیآید. این بحث پیشنهاد جدیدی است برای برونرفت از سؤال قدیمی مبنی بر اینکه آیا آگاهی خود یک "پیپدیدار" است یا یک "پیپدیده"؟
به نظر میرسد "نظریه نورونی" اِدلمن یکی از جدیترین و پیچیدهترین نظریات در مورد آگاهی است. نمیتوان آن را نشناخت و نمیتوان بدون دقت به عمق آن دست یافت. آن را باید مانند هر متن دشوار بیش از یک بار خواند. هنگامی که رموز آن گشوده میشود به اهمیتی پی میبریم که بدون تردید روی تفکرات آینده ما مؤثر خواهد بود.