کنجکاوی از جنبه‌های پیچیده و نیرومند تجربه انسانی است که موجب شکل‌گیری بسیاری از تلاش‌های فکری فردی و جمعی ما می‌شود و در حکم انگیزه اساسی بسیاری از مشغله‌های فکری ما است – از کنجکاوی سیری‌ناپذیر کودک که به یادگیری و رشد او جهت می‌دهد، تا عطش سیراب‌ناشدنی به کسب دانش که بسیاری از درخشان‌ترین ذهن‌ها در تاریخ اندیشه واجدش بوده‌اند. پیچیدگی‌های اخلاقی کنجکاوی نیز به همین اندازه بارز و جالب‌توجه‌اند و در مسیر پرپیچ‌وخم آن در لابه‌لای تاریخ اندیشه مشهودند، از رذیلتی در دوره اولیه مسیحی تا فضیلتی در عصر روشنگری.
در این کتاب، نویسندگانی متعلق به طیف‌های متنوع فکری از منظرهای گوناگون ماهیت و ارزش کنجکاوی را بررسی و بعضی از جالب‌ترین و بحث‌برانگیزترین ویژگی‌های آن را روشن می‌کنند.
این کتاب، که نخستین اثر از این نوع است، در بخش نخست بر ماهیت کنجکاوی متمرکز است و چهار بخش باقی‌مانده آن چهار جنبه عموماً متمایز کنجکاوی را به تصویر می‌کشند: جنبه‌های اخلاقی، روان‌شناختی، معرفت‌شناختی، و آموزشی.