گرچه درمان‌شناختی از زمان شکل‌گیری آن توسط آلبرت اِلیس و آرون بِک در دههً شصت و هفتاد میلادی تا به امروز پیشرفت‌های زیادی کرده است، ولی کماکان این پیشرفت‌ها ادامه دارد. در دو دهة گذشته رشد چشمگیری از پروتکل‌های مختلف درمان شناختی‌رفتاری(CBT) برای اختلالات خاص و همچنین ظهور رویکردهای جدید در این حوزه را شاهد بوده‌ایم. درمان‌های شناختی‌رفتاری در حرکت به سمت درمان‌های شواهد‌مدار جایگاه اصلی را دارا هستند و به طور غالب در محیط‌های بالینی مورد استفاده قرار می‌گیرند. شناخت‌درمانی مبتنی بر محاکمه (TBCT) که توسط ایریزمار الیویرا ابداع و معرفی شده، مدل جدیدی از درمان شناختی‌رفتاری است که ویژگی‌های متمایز و منحصر بفردی ارائه می‌دهد. اگر چه به طور اساسی این مدل هنوز بر شناخت درمانی بِک استوار است. الیورا تلاش کرده به‌شیوة خاصی با الهام گرفتن از رمان محاکمه اثر فرانتس کافکا و ترکیب فنون شناخته شده و استاندارد رویکرد شناختی‌رفتاری به صورت مرحله به مرحله آنها را یکپارچه و سازمان‌دهی کند. الیورا با این ترکیب و یکپارجه سازی ضمن سهولت در فرایند درمان‌شناختی، اجرا و درک آن را برای درمانگر و درمانجو آسان‌تر و قابل قبول‌تر کرده است. تمام این تغییرات در حالی اتفاق می‌افتد که انعطاف‌پذیری و اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری کماکان در این مدل به قوت خود باقی است.