انفجار کنونی در نظریه‌ی ادبی از کجا سر چشمه می‌گیرد؟ آن جنبش نظری پیشین که این انفجار از آن بر می‌خیزد، از آن رو بر می‌گرداند و در برابر آن واکنش نشان می‌دهد، کدام است؟
این تاریخ مقدماتی بر اصول بنیادینی استوار است که بر جنبش‌های عمده نظریه‌ی ادبی حاکم است و سرگذشت جامع نظریه‌ی ادبی را با همه فراز و نشیب‌ها و پیچ و تاب‌های آن باز می‌گوید.
از آن‌جا که نظریه‌ی ادبی روزگار ما به اندیشه‌ورزان اروپایی وابستگی بسیار دارد، کوشش برآن بوده است که برجنبه‌های بین‌المللی تاکید شود، و چون این نظریه از منابع بسیاری بیرون از نقد ادبی سنتی سر چشمه می‌گیرد، دامنه‌ی بحث در این کتاب، فیلسوفان و نظریه‌پردازان اجتماعی و زبان‌شناسان را در برمی‌گیرد. در این جلد، مؤلف برای ارائه‌ی توضیح روشنی درباره‌ی ریشه‌ی موضع‌گیری‌ها، به گذشته باز می‌گردد و نگاهی به تفسیر‌ها و داوری‌های انتقادی ویژه در روزگاران پیش می‌اندازد. نویسنده همراه با بیان اشتقاق‌ها و بازتاب‌ها و پژواک‌های هر موضع‌گیری به توضیح منطقی درونی آن می‌پردازد و در عین حال نشان می‌دهد که چگونه نظریه ادبی در دوران مختلف نقش‌های مختلفی بر عهده می‌گیرد. مولف این نقش‌های گونه‌گون را به اوضاع و احوال سیاسی اجتماعی زمینه‌های نهادی و کارآزمایی‌های خلاق ربط می‌دهند.
نظریه ادبی از افلاطون تا بارت متن کمکی ارزشمندی است برای دانش‌پژوهانی که می‌خواهند به معنای نظریه ادبی معاصر دست پیدا کنند.