یادداشت‌های زیرزمین تراوشات روخ ناآرام مردی است ه خود را مریض می‌پندارد و به دلیل عصیان روحی و رفتارهای ناهنجار عصبی قادر به ایجاد تعامل با دیگران نیست. از این رو در زیرزمین تنهایی خویش و در کنج عزلت، باواگویی اندیشه‌های خود، به محاجه با روح خویش می‌پردازد.
یادداشت‌ها از دو قسمت تشکیل شده‌اند. در قسمت اول که تاریکی نام دارد این مرد خود و نحوه جهان بینی‌اش را شرح می‌دهد. در قسمت دوم با عنوان «بر برف غمناک» یادداشت‌هایی را درباره حوادث و پیشامدهای زندگی او می‌خوانیم. آن‌چه که در این اثر بیش از هر چیز جلب نظر و تبحر استادانه‌ای است که داستایوفسکی در ورود به زوایای پنهان روح قهرمان داستان و واکاوی کنه ضمیر وی نشان می‌دهد.