روان شناسي خستگي (كار تلاش و كنترل)

خستگي ممكن است به صورت خلق پايين (خستگي، فرسودگي، رخوت) يا عدم تمركز ذهني (حواس‌پرتي، درماندگي، ناراحتي) يا يك وضعيت ناخوشايند بدني مانند سردرد، تنش و دردهاي مبهم در عضلات و مفاصل احساس شود. خستگي شامل اختلالات خلقي روزمره و اختلال در كيفيت زندگي نيز مي‌شود و در موارد شديد ممكن است به صورت خستگي فيزيكي، ناتواني در انجام هرگونه فعاليت، بي‌انگيزگي عميق يا افسردگي احساس شود. از نظر فعاليت‌هاي شناختي، خستگي با مشكلاتي در زمينۀ انجام - يا حتي شروع - وظايف مرتبط است، به‌ويژه در مواردي كه فرد بايد سطح بالايي از تلاش را براي مدت طولاني حفظ كند. علاوه‌بر اين، خستگي (به همراه سردرد و سرماخوردگي) جزو شايعترين مشكلات سلامت در كلينيك‌هاي مراقبت اوليه در كشورهاي غربي است. چگونه است كه حتي وقتي به نظر نمي‌رسد كار زيادي انجام دادۀ باشيم، احساس خستگي مي‌كنيم؟ چگونه است كه در برخي شرايط به سرعت بهبود پيدا مي‌كنيم، اما در برخي شرايط نه؟ چگونه است كه فرسودگي ناشي از يك روز كاري سخت، با دويدن يا رفتن به باشگاه از بين مي‌رود؟ چرا برخي از فعاليت‌ها باعث مي‌شوند كه احساس خستگي كنيم، اما برخي ديگر كه به همان اندازه يا حتي بيشتر انرژي بر هستند، باعث نمي‌شوند كه احساس خستگي كنيم؟ در كل خستگي چيست و چگونه است كه چنين نقش مهمي را در زندگي رواني ما ايفا مي‌كند؟ آيا خستگي كاركرد تطبيقي دارد يا صرفاً وضعيتي ناشي از عدم موفقيت در فرايند طبيعي مديريت انرژي است؟ يا اصلاً يك مقولۀ كاملاً جداست؟ تمركز اصلي اين كتاب بر پژوهش هاي روان‌شناسي‌تجربي در زمينۀ خستگي ذهني يا شناختي و ابعاد مختلف آن است. اين ابعاد نه تنها شامل خستگي ناشي از فعاليت ذهني است، بلكه مسائل مربوط به اختلالات خواب و كار فيزيكي و خستگي جسمي را نيز شامل مي‌شود. البته ، مشخص است كه خستگي ناشي از كمبود خواب با نيازها و مكانيزم‌هاي خاص مغز مرتبط است، و يا خستگي فيزيكي شامل مطالبات عضلاني و متابوليكي است كه بسيار فراتر از مطالبات مربوط به انجام كارهاي شناختي است. با اين حال، مؤلف معتقد است با اينكه به نظر مي‌رسد اشكال مختلف خستگي داراي علل، زمينه‌ها و شيوه‌هاي بروز متمايزي هستند، نحوۀ ايجاد يا رفع خستگي ذهني نقش مهمي را در تمام آنها ايفا مي‌كند.