الاشارات و التنبیهات اثری از ابنسینا (428 - 370 ق.) فیلسوف و دانشمند و پزشک ایرانی، به زبان عربی در منطق و فلسفه است که برخلاف «شفا» (در فلسفه) و «قانون» (در طب) کمحجم است و از قدیم آن را «صغیر الحجم و کثیر العلم و الفایده» وصف کردهاند و از همین رو کتاب درسی شده است. بسیاری از مطالب که در آثار دیگر ابنسینا آمده در اشارات یا نیامده یا بهصورت رمز و اشاره آمده است و فشردگی مطالب و طبیعت موضوع آن و تعهد مؤلف در اختیار زبانی فخیم، آن را دشوار و محتاج شرح و بیان استاد ساخته است؛ چنانکه خود ابنسینا تیزهوشی و اهلیت را جزو شرایط فهم این کتاب بر میشمارد. اشارات در سه بخش مستقل تنظیم شده است: منطق، حکمت طبیعی و حکمت الهی؛ امّا شاید بتوان کتاب را در واقع متشکّل از چهار بخش، و بخش چهارم را بحث مستقلی در عرفان و تصوّف دانست که در هیچیک از آثار دیگر ابنسینا نظیر و مشابه ندارد و میتوان آن را نمودار تحوّلی در نگرش و بینش ابنسینا تلقی کرد. شیخالرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله، معروف به ابنسینا، دانشمند، فیلسوف و پزشک ایرانی به سال 370 ق در بخارا متولد شد و به سال 428 ق در همدان درگذشت. از او آثار بسیاری در زمینهی پزشکی، ریاضیات، فلسفه، موسیقی و نجوم به جای مانده است که اشارات و تنبیهات از آنجمله است. این کتاب در سه بخش مستقل منطق، حکمت طبیعی و «ما قبله» (حکمت الهی) تنظیم شده است. بخش منطق با لفظ «نهج» به معنی راه و روش (زیرا منطق رسیدن به علوم دیگر را نشان میدهد) و بخشهای طبیعی و حکمت الهی با لفظ «نمط»، به معنی سفرهی گسترده، فصلبندی شده است. اشارات را چکیده و فشردهی همهی افکار ابنسینا و آخرین اثر او در حکمت و فلسفه دانستهاند.