روزنه

در سال 78 اتفاق افتاد

بی‌ستون

تذکره انجمن خاقان

خیام (شرح رباعیات همراه با رساله شرابنامه)

کتاب شرح رباعیات خیام همراه با رساله‌ی شراب‌نامه به کوشش سیداحمد بهشتی شیرازی گردآوری شده است. سید‌احمد بهشتی شیرازی متولد 1323 در قزوین، شاعر، نویسنده و پژوهشگر ایرانی عرفان و ادبیات فارسی است. او تألیفاتی در حافظ‌شناسی و تفسیر اشعار او دارد. کتاب «رباعی‌نامه (گزیده‌‌رباعیات از رودکی سمرقندی تا امروز» (انتشار در سال 1372)، جُنگی از بهترین رباعیات ادبیات فارسی است. این جُنگ، رباعیاتی از زمان رودکی تا امروز را در برمی‌گیرد و در بخشی مستقل برخی از مهم‌ترین رباعیات را تفسیر می‌کند. در مقدمه‌ی کتاب شرح رباعیات خیام همراه با رساله‌ی شراب‌نامه می‌خوانیم: ای عزیز به فرموده نظامی تنها انبیا و اولیا و شاعرانند که محرم دوستی حقیقی‌اند که حضرت احدیت است سبحانه و تعالی و از بس که ما شاعران با ذوق و ارجمند و محرم خدای داریم قدر ایشان را نمی‌دانیم همچنان‌که قدر و مقام پیامبران خدای را نمی‌شناسیم و از وجود مقدس آنان بی‌خبریم. پیش و پسی بست صف کبریا پس شعرا آمد و پیش انبیا آن همه مغزند و دگر پوستند این دو نظر محرم یک دوستند

برن و لوتین (1 قصه گمشده 1 تاثیر پیدا شده ائارندل و تینوویل)

قصۀ برن و لوتین عنصری اساسی در سیر تکامل سیلماریلیون بود، اسطوره‌ها و افسانه‌های دورانِ اولِ جهانی که جی. آر. آر. تالکین آنها را خلق کرد. تالکین این قصه را یک سال پس از بازگشت از فرانسه و نبرد سُم در انتهای سال 1916 نوشت. جنبۀ اساسی و بدون تغییر این داستان، تقدیری است که بر عشق این دو سایه افکنده: زیرا برن انسانی است فانی اما لوتین الفی نامیرا. پدرِ دختر که یک فرمانروای بزرگ الفی و شدیداً مخالف برن است، برای کسب امکان ازدواج با لوتین، مأموریتی غیرممکن را بر پسر تحمیل می‌کند، و این خواسته به تلاش عالی و قهرمانانه‌ای منجر می‌شود که برن و لوتین در کنار یکدیگر برای دستبرد زدن به بزرگ‌ترینِ جمله باشندگانِ اهریمنی، ملکور، که او را مورگوت و خصم سیاه می‌نامند، و ربودن یک سیلماریل، دست به آن زدند.

باید پای خودت تو بازی گیر باشه (ناقرینگی‌های پنهان شده تو زندگی روزمره)

کتاب پیش رو هم‌زمان چهار موضوع را بررسی می‌کند: الف) ابهام و اعتبار دانش (هم عملی و هم علمی، با این فرض که این دو متفاوتند)، یا به‌شکلی بی‌ادبانه کشف و ردیابی چرندیات. ب) تقارن در امورانسانی یعنی انصاف، عدالت، مسئولیت و دوطرفه‌بودن. ج)مبادله‌ی اطلاعات در معاملات د) عقلانیت در سیستم‌های پیچیده و در دنیای واقعی. اگر پای کسی گیر باشد برایش واضح است که این چهار مقوله جدایی‌ناپذیرند. گیربودن پای خودت در بازی فقط برای انصاف، بازدهی تجاری و مدیریت ریسک لازم نیست بلکه برای درک جهان ضروری است. موضوع کتاب بر سر تقارن است، یعنی اگر کارها خوب پیش نرفت، در جریمه‌ها و حتی در ضرر و زیان هم سهم داشته باشید. همین ایده، همه‌ی مفاهیم کتاب را به هم مرتبط می‌کند. مفاهیمی مثل: انگیزه، خرید ماشین دست دوم، اخلاقیات، نظریه‌ی قرارداد، آموزش (زندگی واقعی در مقابل محیط آکادمیک)، اصول کانتی، قدرت شهرداری، علم ریسک، ارتباط بین روشنفکرها و واقعیت، قابل‌اعتماد بودن بروکرات‌ها، عدالت اجتماعی احتمالی، نظریه‌ی اختیار، رفتار درست، چرندیات فروش‌ها، الهیات و...

چرا شما را نمی‌گیرن و آخرش چی میشه (زیر پوست جامعه ایران 1362-1402)

از بس در این دنیا از من پرسیدند «آخرش چی میشه؟» و «راستی، چرا شما رو نمی‌گیرن؟» بعضی وقت‌ها دچار مالیخولیا می‌شوم و فکر می‌کنم آن دنیا هم شب اول قبر، قبل از سوالات دیگر همین‌ها را از من بپرسند. اولش قرار بود موضوع کتاب جدای از این دو سوال تجربه دوران دکترایم در انگلستان (1363-1370) باشد و اینکه چه شد مهندسی را رها کردم و رفتم دنبال علوم انسانی و کار کردن روی انقلاب 57. اما بعد از بازگشت به ایران به قدری ماجراهای مختلف برایم اتفاق افتاد که دریغم آمد از آنها ننویسم. برای آنان که مثل بسیاری از جوان‌های امروزی نگاه‌شان به گذشته فقط بغض و کینه و نفرت نیست، آنان که مسائل سیاسی و اجتماعی را در دیگ زودپز تئوری‌های توطئه و فرضیه‌های جد بزرگوارمان مرحوم دایی جان ناپلئون نمی‌ریزند، شاید، و فقط شاید، این کتاب بتواند یک مقدار جزئی افق‌های دیگر بگشاید.

ما هیچ نمی‌دانیم (نقشه راهی به کیهان ناشناخته)

درک بشر از جهان فیزیکی پر از ابهام است؛ ابهاماتی مهم که نمی‌توان به آسانی نادیده‌شان گرفت. کتاب "ما هیچ نمی‌دانیم" با زبانی ساده و طنزآمیز به ندانسته‌هایمان در مورد جهان می‌پردازد، و حین بررسی اسرار فیزیک، پرده از راز بسیاری از مسائل پیچیده برمی‌دارد. چم و وایتسون معتقدند سوالاتی که در حال حاضر قادر نیستیم به آنها پاسخ دهیم نیز می‌توانند همانند سوالاتی که پاسخ آنها را یافته‌ایم، جذاب باشند؛ فقط کافی است جهان را به‌عنوان فضایی بی‌انتها از سرزمین‌های ناشناخته بدانیم که برای کاوش در اختیار ماست!

فراز و فرود ملت‌ها (رشد اقتصادی رکود تورمی و تصلب‌های اجتماعی)

چرا «گروه‌های ذینفع» در یک جامعه شکل می‌گیرد؟ آیا انباشت این گروه‌ها می‌تواند به «فراز و فرود ملت‌ها» بینجامد؟ با کدام دستگاه نظری می‌توان آثار و تبعات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آنها را تشریح کرد؟ مَنسِر اولسون در این کتاب با نگاهی میان‌رشته‌ای و تاریخی، چارچوب نظری خود را برای پاسخ‌دهی به این سؤالات ارائه و نشان می‌دهد که گروه‌های منافع خاص با سیطره بر نهادها و حامل‌های قدرت به ویژه دولت، باعث کاهش کارآیی و درآمد کل جوامع می‌شوند. ایده‌های اولسون می‌تواند بینش‌های جدیدی دربارۀ شیوۀ عمل و اقتضائات مقابله با این گروه‌ها در جامعه و اقتصاد ایران در اختیار ما بگذارد.

نابغه یا دیوانه (آله‌خاندرو خودوروفسکی)

آله‌خاندور خودوروفسکی،‌ هنرمندی با قدرت تخیلی رها و لجام‌گسیخته، اندیشه‌های جادوئی و خالق دنیایی افسانه‌ای. خودش نیز شخصیتی است عجیب و شگفت‌انگیز، غیر قابل پیش‌بینی و چند‌وجهی. اگرچه اغلب به عنوان فیلمساز‌ شناخته شده است، اما در زمینه‌های مختلف و متفاوتی، فوق‌العاده فعال و پرکار است و در هر ‌کدام چهره‌ای شاخص. او، افزون بر کارگردان سینما، کارگردان تئاتر، تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس، بازیگر، تدوینگر، موسیقی‌دان و آهنگساز، شاعر، رمان‌‌نویس، نمایشنامه‌نویس، طراح و نقاش، روان‌شناس و روان‌درمانگر، مجسمه‌ساز و مرشد و ده‌ها هنر دیگر است. او در شیلی زاده شده، اما بیش‌تر فعالیت‌های هنری و ادبی و عرفانی‌اش در مکزیک و فرانسه بوده است. در جوانی با آندره برتون و ساموئل بکت و بسیاری از سوررئالیست‌ها ملاقات کرده و با فرناندو آرابال و رولاند توپور یک جنبش هنری آوانگارد به راه انداخته. خودوروفسکی بیش از هر چیز به‌خاطر فیلم‌های سوررئالیستی آوانگاردش شناخته شده است. او مثل هیچ فیلم‌ساز دیگری در تاریخ سینما نیست و بدون شک یکی از بی‌نظیر‌ترین کارگردانان دنیای سینما است که متاسفانه هنردوستان ایرانی شناخت کافی از آثار متفکرانه و ارزشمندش ندارند...

نزاع 1000 ساله ما بر سر فناوری و بهروزی

سفری مهیج در تاریخ فن‌آوری و آینده آن. این کتاب کم‌نظیر فهم ما از وضعیت جامعه، تکنولوژی و علم اقتصاد ارتقا می‌بخشد و نشان می‌دهد چطور این سه با هم تلاقی می‌کنند. کتاب با متنی درخشان به سوالی مهم می‌پردازد که زندگی همه ما را تحت‌ تاثیر قرار می‌دهد،: فن‌آوری، خصوصا هوش مصنوعی چطور بر شغل و زندگی و آینده ما اثر می‌گذارد؟ آیا فقط ما را منتفع می‌سازد؟ یا مضراتش می‌تواند بیشتر از عایداتش باشد؟ تکنولوژی فقط وقتی به رفاه همگانی می ‌انجامد که از طریق حقوق، ارزش‌ها، اصول و قوانین دموکراتیک رام شود. و در مسیر بهبود کیفیت زندگی ما قرار گیرد. انگس دیتون برنده نوبل اقتصاد می‌گوید این کتاب باید زودتر از این‌ها نوشته می‌شد، نویسندگان این کتاب تغییراتی فنی را در کنار بی‌توجهی فلج‌کننده اقتصاددانان به قدرت بررسی می‌کند. مطالعه این کتاب برای همه ما که از تکنولوژی و هوش مصنوعی و پیامدهای آن تاثیر می‌پذیریم ضروری است. این کتاب: روایت اقتصاد سیاسی از نوآوری‌های چشم‌نواز و حیرت‌انگیز بشری است.

مددکاری گروهی

مددکاری گروهی یکی از روش‌های مهم و تعیین‌کننده در مداخلات حرفه‌ای مددکاری اجتماعی است. شواهد علمی تایید می‌کنند که مداخلات مددکاری گروهی می‌توانند در فرایند توانمندسازی و ارتقای بهزیستی و رفاه گروه‌های هدف تاثیر معنادار داشته باشند. بسیاری از مددکاران اجتماعی ترجیح می‌دهند با مراجعان خود به روش فردی کار کنند. این در حالی است که گروه هدف آنها در اغلب موارد مشکلات و شرایط مشابه یکدیگر دارند. تشکیل گروه ‌می‌تواند به شرکت‌کنندگان کمک کند تا علاوه بر دریافت حمایت و مداخلات درمانی توسط مددکار اجتماعی از حمایت همتایان خود نیز برخوردار شوند. در شرایطی که مددکاران اجتماعی در سازمان‌هایی کار می‌کنند که همواره با تعداد زیاد مراجعه‌کننده رو به رو هستند، تشکیل گروه می‌تواند تضمین‌کننده دسترسی تعداد بیشتری از مراجعان به خدمات حرفه‌ای باشد و در عین حال فشار کار با تعداد زیاد مراجعان و هزینه ارائه خدمات فردی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. از سوی دیگر مددکار اجتماعی نیز به طور اجتناب ناپذیری باید از مهارت‌های تشکیل و سازماندهی گروه‌ها بهره بگیرد. از این رو تسلط به رویکردها و تکنیک‌های مددکاری گروهی می‌تواند در موفقیت مددکاران اجتماعی که مداخلات جامعه‌ای را اجرا می‌کنند نیز تاثیر قابل توجهی داشته باشد. در این کتاب رویکردهای مختلف مددکاری گروهی و فرایند و تکنیک‌های مورد استفاده در هر یک از آن‌ها ارائه شده است. همچنین مثال‌های متعددی از تجربه‌های مددکاران گروهی در فصول مختلف کتاب گزارش شده‌اند که شرح دقیق‌تری از نحوه به کار گرفتن هر یک از رویکردها را ارائه می‌کنند.