فکر چیزی به نام پیش از تاریخ به تدریج بین قرن شانزدهم تا اوایل قرن نوزدهم میلادی شکل گرفت. اما رشد و تاثیر آن از نتایج بحث‌های مربوط به تکامل در نیمه قرن نوزدهم بود. کشف قاره آمریکا تکان عظیمی به اروپا داد و به این پرسش منتهی شد که مردمان قاره آمریکا اصل و تبارشان از کجاست، چون ذکری از آن‌ها در کتاب مقدس نیامده بود. سوال بعدی این بود که چه نوع روابطی سبب پیدایش و گسترش اقوام گوناگون در همه جای عالم شده است. پیش از تاریخ، بر خلاف باستان‌شناسی، به نحوه یافتن، تاریخ‌گذاری و تحلیل موارد گذشته نمی‌پردازد بلکه به داستان‌هایی درباره گذشته می‌پردازد. در باستان‌شناسی حرکت از معلوم به مجهول است؛ حال آن که پیش از تاریخ صرفا از فرآیند استنباط کمک می‌گیرد.